zaterdag 21 februari 2009

In het hol van Pluto

De Vlaamse uitdrukking 'in het hol van Pluto' betekent zoiets als: in een (boeren)gat, in een (godvergeten) uithoek, op een afgelegen plaats, ver van de bewoonde wereld. Of, in goed Nederlands: ‘in the middle of nowhere’. Uit ‘Het Groot Sinjorenboek’ van Freddy Michiels leer ik dat de uitdrukking typisch Antwerps is.
Maar welke Pluto wordt nu bedoeld? De dwergplaneet, die tot 2006 nog een planeet was? Of de hond? Bij de planeet kan ik me nog een hol voorstellen; bij de hond ook, maar dat wordt een beetje schunnig. Nee, het gaat om de god van de onderwereld. (Waar zowel de dwergplaneet als de hond naar vernoemd zijn.)
In een stuk over Griekse mythologie lees ik: ‘In Eleusis kan men heden ten dage de ruïnes bezoeken van dit heiligdom van Demeter. Daar ligt ook het hol van Pluto (latijnse naam van Hades), zijnde een hol in een rots, langswaar Persephone van de aarde verdween in de grijpgrage armen van de god van de onderwereld.’

5 opmerkingen:

Unknown zei

Hallo!

Ik was de uitdrukking "in het hol van Pluto" aan het googlen, omdat deze niet in Van Dale terug te vinden is. Zo kwam ik bij je interessante website terecht.

Ik wou je gewoon even melden dat "het hol van Pluto" ook in West-Vlaanderen vrij courant is en dus niet alleen door Antwerpenaren wordt gebruikt -al verbaast het me geenszins dat zijzelf hiervan uitgaan ;-)

Vriendelijke groeten,
Simon.

Lucienne Heemskerk Teksten & Vertalingen zei

Dag Simon/Minos, hartelijk dank voor je reactie. Je bevestigt mijn vermoeden dat de uitdrukking niet typisch Antwerps is, immers, mijn West-Vlaamse man zegt dit ook af en toe. Ik vond het zelf ook al vreemd dat de uitdrukking in een Antwerps woordenboek stond.
Ik zie trouwens via mijn statistieken dat er vaak gegoogled wordt op 'het hol van Pluto' en dat men dan naar mijn site geleid wordt, omdat er niet veel over te vinden is op internet. Zelf had ik, toen ik het stukje schreef, ook al moeite om er informatie over te vinden. Vreemd eigenlijk, voor een uitdrukking die vrij courant gebezigd wordt! Hoe en waarom de uitdrukking nu in het Vlaams terechtgekomen is, weet ik nog altijd niet. Misschien doe ik er nog eens nader onderzoek naar en schrijf ik er dan nog een blog over. Maar het zou beter zijn als een Vlaamse (Antwerpse? ;)) professor hier eens zijn licht over liet schijnen!

Tomas zei

Dag Minos en Lucienne!

Grappig eigenlijk, daarnet tijdens het avondmaal, vroegen mijn papa en ik ons ook af waar "in 't hol van Pluto" nu precies vandaan kwam. Papa was ervan overtuigd dat 'hol' te interpreteren was als 'aars' terwijl ik in de richting van de god Pluto dacht. Dus, eerste werk na de afwas: opzoeken waar de uitdrukking vandaan komt. Zoals het hoort bij mensen van mijn generatie, meteen via google. Wikipedia en dergelijke boden geen degelijk antwoord. En inderdaad, deze blog is de eerste link die een bevredigend antwoord geeft!



veel groeten
Tomas (uit West-Vlaanderen, meerbepaald uit het hol van Pluto:) )

Lucienne Heemskerk Teksten & Vertalingen zei

Dag Tomas, sinds google er is heb ik veel minder slapeloze nachten :). Fijn dat je hebt kunnen vinden wat je zocht. Groetjes, Lucienne

Anoniem zei

"Etymologisch vindt deze uitdrukking haar oorsprong bij de toegang tot de onderwereld waar Pluto heerste."
Zie:
nl.wikipedia.org/wiki/Pluto_(mythologie)