Hondsdagen (1)

Hoewel zowel de buitenthermometer als de kalender het nog niet aangeven, voelt het in onze tuin aan alsof de hondsdagen al daar zijn.
Waar komt dat woord eigenlijk vandaan? 'Hondsdagen', oftewel de warmste tijd van het jaar, komt van het Latijnse 'dies caniculares', van canicula (Sirius, de Hondsster, volgens de Griekse mythologie de hond van de jager Orion), die in de betreffende periode tegelijk met de zon boven de horizon komt. Volgens onze kalender is dit van 19 juli tot 18 augustus. In Nederland moet het op zo'n hondsdag minstens 30 graden zijn; in België wordt hiervoor een temperatuur van 25 graden aangehouden.

Volgens goed gebruik komt na de hondsdagen... het hondenweer. Het woord hondenweer (ja, daar is ie weer, de tussen-n!) is afgeleid van het oud-Nederlandse woord ondeweer, dat slecht weer (onweer) betekent.
De herkomst van de Engelse uitdrukking 'it's raining cats and dogs' blijkt niet duidelijk te zijn. Enkele verklaringen: honden en katten zouden in de middeleeuwen op de daken verbleven hebben; bij nat weer gleden ze eraf, of: in de middeleeuwen spoelden de dode lichamen van deze huisdieren bij hevige regenval zomaar door de straten.
Overigens heb ik zojuist twee dingen bijgeleerd:
- alle studenten Engels leren de uitdrukking 'it's raining cats and dogs'; Engelstaligen zelf blijken deze uitdrukking echter zelden of nooit te gebruiken.
- in de geweldige film 'Magnolia' met Tom Cruise regent het op een gegeven moment kikkers - nooit heb ik deze scène begrepen. Nu blijkt het, ongelooflijk maar waar, werkelijk mogelijk te zijn dat kikkers en vissen bij stormachtig regenweer uit de lucht vallen. Niet dat de filmscène mij nu duidelijk is; het zal wel iets symbolisch zijn. Misschien moet ik de film nog eens bekijken als de hondsdagen voorbij zijn.

hondsdagen - dog days - la canicule - Hundstage