zaterdag 9 oktober 2010

карандаш/Caran d'Ache

Ik vroeg me laatst af wat nu het precieze verband is tussen het Russische woord voor potlood, карандаш (karandasj), en het beroemde Zwitserse bedrijf Caran d'Ache (je weet wel, van de kleurpotloden).
Is Caran d'Ache nu naar het Russische karandasj genoemd, of noemen de Russen hun potlood naar deze producent van Swiss made schrijf- en tekengerei? Zo'n gekke aanname is dit laatste niet, voor iemand die verder geen Russisch kent. Immers, de Vlamingen hebben het ook over een 'Bic' als ze een balpen bedoelen: naar pennenfabrikant 'BIC'.
Op naar Wikipedia en de Caran d'Ache-site dus. Blijkt dat de firma Caran d'Ache genoemd is naar het pseudoniem van de 19e-eeuwse Franse satirische en politieke tekenaar Emmanuel Poiré, die uit Rusland geëmigreerd was. Zouden Emmanuel Poiré of de oprichter van Caran d'Ache, Arnold Schweitzer, wel geweten hebben waar het woord 'karandasj' oorspronkelijk vandaan komt, zo vraagt men zich op de Caran d'Ache-website af. Want dit komt van het Turkse 'kara tasj', dat 'zwarte steen' betekent: inderdaad, het grafiet in  potloden ... 

NB Waar BIC vandaan komt? Het is de verkorte versie van de naam van de oprichter, Marcel Bich.

2 opmerkingen:

Marinus zei

op p.474 van De Begraafplaats van Praag noemt de verteller Caran d'Ache als spotprent-tekenaar. ik legde uiteraard maar ook voor het eerst een verband tussen de tekenaar en zijn potlood....en zo kwam ik op je website terecht.....
waar ik weer leerde waar het Russische woord voor potlood vandaan komt.
waarvoor dank, overigens.

Lucienne Heemskerk Teksten & Vertalingen zei

Hee, wat leuk dat zo'n stukje van mij weer iemand kan helpen! Veel leesplezier nog, groetjes, Lucienne