woensdag 24 juni 2009

Isabel Allende: de kracht van woorden

Hoe het zo ver heeft kunnen komen dat ik nog niets van Isabel Allende had gelezen: no lo sé. De roman 'Eva Luna' heeft mij in ieder geval zowat omvergeblazen en dat gebeurt mij niet zo vaak. (Ik wil beslist niet blasé klinken; er zijn veel goede auteurs, maar niet elk boek ráákt mij ook echt.) Onder het motto 'beter laat dan nooit' ben ik vastbesloten om de schade in te halen en meer van Allende te gaan lezen. Hieronder enkele prachtige passages over de kracht van verbeelding en van woorden, uit 'Eva Luna':

'Mijn wereld werd begrensd door het traliehek om de tuin. Daarbinnen werd de tijd geregeld naar onberekenbare normen: in een halfuur kon ik zesmaal rond de aardbol reizen en een straal maanlicht op de binnenplaats kon mijn gedachten voor een week stof geven. (...) De ruimte kromp en dijde uit op mijn wens; in de holte onder de trap bevond zich een planetenstelsel en gezien door het bovenlicht van de zolder was de hemel niet meer dan een bleke glazen stolp. Eén woord van mij, en floep, de werkelijkheid veranderde.'

'Een groot deel van de nacht bracht ik door met schrijven en daar had ik zoveel plezier in dat de uren omvlogen (...). Soms had ik het gevoel dat de contouren van dit door de macht der verbeelding geschapen universum steviger en duurzamer waren dan het vage gebied waarin de wezens van vlees en bloed die mij omringden, ronddoolden.'

'Elvira gedroeg zich tegenover mij als een echte grootmoeder. Van haar heb ik geleerd om woorden te ruilen voor andere dingen, en ik heb altijd het geluk gehad mensen te ontmoeten die daartoe bereid waren.'

woensdag 17 juni 2009

Luciennes taalergernissentop-20 (2)

Hieronder volgt de tweede helft van Luciennes (wederom geheel persoonlijke) taalergernissen-top-20.

10 dreumessen (zie ook mijn blog Haagse Vogelwijk kampt met hartenpijn)
9 continue in plaats van continu (bijvoorbeeld: ‘het regent continue’)
8 Pax Christiekerk (gesticht door Agatha)
7 curriculum vitea (vooral schrijven in je cv!)
6 entrecote uitgesproken als entreco (de behoefte om van elk Frans woord de laatste letters in te slikken)
5 Louis de Funès uitgesproken als Funè (idem)
4 barbeque (voor eens en voor altijd: het is barbecue, afgekort bbq)
3 asteriks (de hele grap rond de naam Asterix gaat zo verloren)
2 analen (als in ‘het staat in de analen’, over deze taalfout heb ik ooit nog een komische correspondentie gevoerd met de hoofdredacteur van een krant)
1 harry couverts (dit zag ik ooit op een bordje in de supermarkt staan)

En nu de hamvraag: wat werd bedoeld met ‘harry couverts’?

Zie ook: Luciennes taalergernissen-top-20 (voor de nummers 20-11)
Over de afbeelding: foei, Kluun, en dat voor een schrijver!

maandag 8 juni 2009

Luciennes taalergernissentop-20




Hier volgt Luciennes geheel persoonlijke taalergernissen-top-20, waarbij ik me graag beperk tot de domeinen spelling en uitspraak.





20
moelijk (dat is, soms, de uitspraak van dit woord)
19 sex (de blaadjes staan er vol mee, de spelling blijft lastig)
18 achtien (je schrijft toch ook niet zetien of negetien?)
17 Marrokaan (zie ‘sex’)
16 mijns insziens (je schrijft toch ook niet ‘inszien’?)
15 eensgezinswoning (voor eensgezinde mensen)
14 symptoon (nog een m? Dat klinkt zo raar...)
13 simptoon (idem)
12 immuum (laten we er nu nog een m’etje tegenaan gooien)
11 Celcius (idem, maar dan voor de c)

Binnenkort tellen we af van tien tot één!

Over de afbeelding:
Op de voorzijde van deze munt prijkt Marcus Antonius Gordianus Pius (Gordianus III), een Romeins keizer in de periode 238-244. Op de munt staat IMP GORDIANVS PIS FEL AVG. De keizerlijke erenaam Pius is weergegeven zonder V als PIS.

vrijdag 5 juni 2009

Troutrouteuse

Op mijn werk leerde ik een jonge Poolse, die Nederlands aan het leren is, het woord 'perforator'. Toevallig kwam deze gaatjesmaker enkele dagen daarvoor, op vakantie in Frankrijk, ook aan de orde (vraag niet waarom). Daar wij niet op het Franse woord voor perforator konden komen - perforateur? perforeuse? perforatrice? - vroegen wij de dichtstbijzijnde Française om opheldering. 'Perforatrice' blijkt het goede woord te zijn, hoewel perforeuse ook niet fout is. Een 'perforateur' is dan weer een boormachine. Van onze Vlaamse vrienden die mee waren, en van die Française heb ik geleerd dat een perforator in het Frans ook wel gekscherend een 'troutrouteuse' wordt genoemd. Luciennes gedachten dwaalden al gauw af naar 'Le poinçonneur des lilas' van Serge Gainsbourg, oftewel 'de kaartjesknipper' (lilas zijn paarse treinkaartjes). "J'fais des trous, des p'tits trous, encore des p'tits trous... des trous de seconde classe, des trous de première classe..."
Over bureauartikelen en over gaten gesproken: in Frankrijk werd vaak over 'scotch' gesproken, een woord dat ik vroeger hield voor whisky, maar dat ik in de context toch niet helemaal kon plaatsen. Pas later begreep ik dat dit woord, naast 'whisky', ook 'plakband' betekende... een gat in mijn woordenschat.