Quiz: wat betekent het Vlaamse barchoc?

Even een testje (Vlamingen doen niet mee).

1. Wat betekent 'hij demarreerde in tweede vitesse':
a. hij deed een tweede poging om te ontsnappen
b. hij reed weg in de tweede versnelling
c. hij ging naar de tweede wedstijd van Vitesse

2.Wat is een 'barchoc'?
a. een 'chocolate bar', dus een stuk chocolade
b. een striptease-bar
c. een bumper


Antwoorden
1. Winter 2010: vanwege de gladheid op de wegen is het beter om in tweede vitesse te demarreren. Antwoord b is dus goed.
2. Antwoord c is goed (zie hieronder).

Het is bekend dat het Vlaams veel woorden bevat die uit het Frans afkomstig zijn. Voor de Vlaamse autoterminologie geldt dit des te meer (vaak gaat het hier om spreektaal). Kijk maar naar het volgende lijstje:

- amortisseur - schokdemper
- ba(a)rchoc/barsok/barsjok (spreektaal) - bumper (Fr. pare-chocs, 'schokbreker')
- batterij - accu (fr. batterie; het woord accu wordt door Vlamingen echter ook vaak gebruikt)
- camion (spreektaal) - vrachtwagen
- camionette (spreektaal) - soort bestelbusje (in het Fr. overigens met dubbel n geschreven)
- chappement (spreektaal) - knalpot, geluidsdemper (Fr.: (pot d')échappement)
- clignoteur - richtingaanwijzer ('clignoteur' wordt in Nederland echter ook wel gebruikt en in het Vlaams wordt een richtingaanwijzer ook wel 'pinker' genoemd)
- demarreren - wegrijden (Fr.: démarrer)
- embraillage - koppeling(smechanisme) (in het Fr. echter 'embrayage' gespeld)
- garagist - garagehouder (fr. garagiste; 'garagist' is overigens standaardtaal, maar het woord wordt wel hoofdzakelijk in België gebruikt)
- gardeboe (spreektaal) - spatbord (Fr.: garde-boue ('slijkweerder'))
- jante/zjant - velg (Fr.: jante)
- remork (spreektaal) - aanhangwagen (Fr.: remorque)
- rond punt - rotonde (Fr.: rond point)
- vitesse - versnelling (Fr. vitesse: snelheid)

En hier nog wat aan de automobiel gerelateerde woorden die we in Nederland anders noemen:
- autostrade - (auto)snelweg
- (achteruit)bollen - (achteruit)rijden, -rollen
- koffer - kofferbak
- mobilhome - camper
- naft - benzine
- pechstrook - vluchtstrook

Enne ... als je na de kerstdagen weer de autostrade op moet, dan hoop ik dat het wat avanceert (dat het vooruitgaat/opschiet).

Ot en Sien en Zwarte Piet

Hoewel er discussie is over het feit of het woord ‘neger’ nu wel of niet een beladen aanduiding is voor mensen met een donkere huidskleur (zie de Wiki-artikels Neger en Negerzoen), durf ik met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid te stellen dat dit woord niet meer in hedendaagse (kinder)boeken te vinden is. Hoe anders was dat in vroeger tijden.

Uit ‘Een grote verrassing voor Pinkeltje’ (1975):
“We zijn nu al helemaal over België en over Frankrijk gevlogen. Als we nu nog over de Middellandse Zee vliegen, zijn we in Afrika, bij de negers en bij de apen.” “Wonen er alleen negers in Afrika, Kuifje?”, vroeg Paulineke. “O neen,” zei de vogel, er wonen in Afrika ook nog een heleboel blanke mensen, maar die wonen meestal vlak bij zee, want verderop in Afrika is het heel erg warm en daar kunnen blanke mensen niet leven.”

Tenenkrommender is de volgende tekst:

Uit Ot en Sien (1911, opnieuw uitgegeven in 1984):
Ze springen en zingen van Mariannetje. Maar moeder zegt: “’t Moet eigenlijk Moriaantje zijn.  Moriaantje zo zwart als roet.” (...) Want een Moriaantje is een negertje. En een negerkindje is een zwart kindje.”
Een zwart kindje? Daar begrijpen Trui en Ot en Sien niets van.
”De negers,” zegt moeder, “wonen in een land hier heel ver vandaan. Ze zijn zwart. De vaders, de moeders, de kinderen, allemaal zijn ze zwart.”
“Wat vies,” zegt Trui. “Waarom wassen ze zich dan niet?”
“Ze zijn niet vuil, maar hun vel is zwart. Ze hebben een zwart gezicht en zwarte handen. En ook zwarte benen en armen. En een zwart lijf. Helemaal zwart zijn ze. Maar toch zijn ze goed schoon. Het is in hun land heel warm. De zon schijnt er fel. Daarom hebben ze haast geen kleren aan. Ze lopen bijna naakt. Vaak hebben ze niets aan.”
Niks aan?! Helemaal niks?! Trui, Ot en Sien moeten er om lachen. Niks aan! Ze zouden het best willen! ’t Zou leuk zijn!
“Maar ook wel koud,” zegt Trui, “He, zo naakt, zo naakt als .... als ....”
“Als een slak,” zegt Ot. “En die is ook zwart. Dat is ook een neger.”

Het volgende avontuur van Ot en Sien, ‘Nog een neger’, waarin Ot met zwarte verf aan de slag gaat, zal ik jullie besparen ...

Fijne sinterklaas!

Zie ook: Zwartjes met botjes: Vlaamse-irritaaltop-20 (2)