maandag 30 maart 2009

Over Arabische kruiswoordpuzzels en El Hema

Of Arabieren ook kruiswoordpuzzels maken? Dat waren zo van die vragen waar ik me in het pre-googliaanse tijdperk het hoofd over kon breken. Gelukkig had ik toen één Arabischsprekende kennis. Die mijn vraag ronduit belachelijk vond. Wat dacht ik wel, dat ze bij hem in de middeleeuwen leefden? Ja, waarom twijfelde ik eigenlijk over het bestaan van Arabische kruiswoordraadsels? Omdat het prachtig vloeiende Arabische schrift niet uit losse letters lijkt te bestaan? Onzin natuurlijk. De reden was dat ik - tot op de dag van vandaag - nog nooit een voorbeeld had gezien. Anno 2009 ben ik dan maar eens gaan googlen. Resultaat: het gevoel bekruipt me toch dat hier nog een markt open te breken valt.
Misschien iets voor El Hema. Hoewel El Hema eigenlijk geen echte winkel is, maar een concept. Het begon met een initiatief van vormgevers die nieuwe digitale Arabische lettertypes wilden ontwerpen. Het eindigde met een aantal reizende tentoonstellingen, tevens tijdelijke winkels. Na Rotterdam en Amsterdam is nu Den Haag aan de beurt. In het assortiment: halal rookworsten, Arabische chocoladeletters en huishoudhandschoenen met hennamotief.
Later, na dat gesprek met die kennis, begon ik een thuisstudie Arabisch. (Don’t try this at home.) Hoewel ik niet heel ver ben gekomen, kan ik het logo van El Hema prima lezen en weet ik in ieder geval dat het bestaat uit zes losse Arabische letters E-L-H-E-M-A (van rechts naar links gelezen natuurlijk).

Zie ook mijn blog Chez soi chez HEMA

vrijdag 27 maart 2009

Broodautomaat

‘Het publiek reageerde in het begin lacherig. Nu loopt het echt lekker. En het bevalt prima.' Dixit een banketbakker uit Oosterhout in een artikel in de Volkskrant van 16 januari 2009. 'Je kunt wel met oogkleppen op lopen, maar het is beter om met de tijd mee te gaan.' Aldus zijn collega uit Domburg over zijn slimme zet. Waar het over gaat? De introductie van de broodautomaat in Nederland. Eindelijk! Een van de dingen die in België toch echt beter zijn, is de mogelijkheid om op elk gewenst moment vers brood in huis te halen. Ook op zondag, dus, en anders – ook een Belgische bakker wil wel eens uitslapen – uit de broodautomaat.
Daar staat tegenover dat het Nederlandse brood langer houdbaar is (en daarom in België met name in trek bij zeelui, bij wijze van scheepsbeschuit). En dus ook goedkoper. Waarom slaan die broodautomaten hier dan eigenlijk aan? Omdat ze nu ook geschikt zijn voor kadetjes, croissants en zachte puntjes, antwoordde het artikel.
Wel grappig dat het Nederlandse publiek in eerste instantie lacherig reageerde. Nederland, het land waar al eeuwenlang vette happen uit de muur worden getrokken. Waar buitenlanders dan weer lacherig over doen.
Naar verwachting verovert het apparaat binnen een jaar heel Nederland. En binnen een paar jaar dan misschien de Van Dale, want ook die firma loopt vaak een beetje achterop.

(Op de foto: een broodautomaat in Oost-Vlaanderen)

vrijdag 20 maart 2009

Overtoom



Schuitje varen, theetje drinken,
Varen we naar de Overtoom,
Drinken we zoete melk met room,
Zoete melk met brokken,
Kindje mag niet jokken.

Wat is nu die ‘Overtoom’? In dit soort gevallen is het handig om te kunnen terugvallen op mijn persoonlijke archiefje. Het artikel ‘Wat onze kinderen zingen’ van Elsevier van 22 maart 2008 biedt uitkomst:

Amsterdams speelreisje naar de tuinen aan de Overtoom op zondag
Schuitje varen duidt op de ‘speelreisjes’ die Amsterdammers in de achttiende eeuw maakten op zondag naar de ‘pleziertuinen’ aan de Overtoom, een overzetplaats van schepen. Dat is de uitleg van taalkundige Gerrit Jacob Boekenoogen (1868-1930) in 1893 in tijdschrift De Gids. De zin ‘Tien uur slaan de klokken’, die soms voorkomt, sloeg volgens hem op het sluiten van de stadspoorten om tien uur.

vrijdag 6 maart 2009

Mondegreens II: waar is toch dat zebrahondje voor?

Sinds de uitzending van De Wereld Draait Door (VARA) zal ik zal nooit meer naar Kaoma's megahit uit 1989, Lambada, kunnen luisteren zonder aan een zebrahondje te denken...
Mijn blog Gloria in de cel zit Theo, over mondegreens of misverstane liedteksten, leidde bij menigeen -mezelf incluis- tot een glim- of schaterlach.
In de lijst van mondegreens op de website van Onze Taal staan ook Engelse liedregels waarin een Nederlandse tekst verstaan werd.
- 'Stayin'Alive' van de Bee Gees werd 'stinken mijn lijf' of 'steen in m'n lijf';
- 'Saviour, blessed Saviour' (artiest anoniem of onbekend) werd misverstaan als: 'zeefje, plastic zeefje';
- 'Honey pie' van de Beatles klonk net als 'woningnood';
- 'Make daddy shoot, make daddy shoot' in de song 'Now that we found love' van Third World werd 'Maak erwtensoep, maak erwtensoep'.

Nu liet dj Timur Perlin onlangs, in bovengenoemd tv-programma, horen dat in buitenlandse liedjes verbazingwekkend veel Nederlandse teksten verborgen zitten.
- Wes zingt 'Luilak hang je jas op, luilak pak die zakdoek';
- Kanye West zingt 'Jij zit te twijfelen';
- En Kaoma zingt dus: 'Waar is toch dat zebrahondje voor?'
Geloof je het niet? Luister naar dit fragment: