donderdag 30 september 2010

Vlees noch vis (in de microgolf) (1)

Soms vind ik het moeilijk om zuiver Standaardnederlands te spreken en te schrijven. Er klinkt altijd wel wat Vlaams doorheen. Dat klinkt misschien aanstellerig, maar je moet je voorstellen dat ik vanaf mijn achttiende, zowat twee decennia geleden, altijd omringd ben geweest door Vlamingen. Ik vind het juist niet altijd leuk, want bij kleine zinswendingen kan ik soms echt twijfelen of het nu Vlaams is, of Nederlands. Erg onhandig in mijn werk, waar ik toch in ieder geval Standaardnederlands zou moeten schríjven. Het gaat soms om zulke subtiele dingen, dat ik de voorbeelden hier niet eens kan aanhalen. Wel kan ik een aantal woorden bedenken die meer voor de hand liggen, en waarbij ik bijna standaard het Vlaamse woord gebruik, of die ik bijna niet anders dan op z’n Vlaams kan uitspreken:

- dessert: hoewel niet typisch Vlaams, is dit woord in Nederland minder ingeburgerd dan het woord ‘toetje’ (waar ik van Vlamingen trouwens altijd commentaar op krijg, omdat het zo’n raar woord is).
- pyjama: pyjáma zeggen is voor mij buitengewoon lastig, het wordt pýzjama.
- praline: omdat het Franse en Vlaamse woord voor snoepje ‘bonbon’ is, krijg ik het Nederlandse ‘bonbon’ voor praline echt niet over mijn lippen.
- brief in de zin van ‘boodschappenlijstje’: misschien omdat het woord ‘boodschappenlijstje’ zo lang is, gebruik ik eigenlijk standaard het woord ‘brief’: “Staat de pindakaas al op de brief?”
- pennenzak in plaats van etui: vind ik eigenlijk veel mooier; ik houd van woorden die precies aangeven wat ze betekenen, zoals bijvoorbeeld ook het meer in Vlaanderen gebruikte briefomslag en de Vlaamse duimspijker voor punaise.
- een boontje hebben voor iemand (‘een zwak voor iemand hebben’): toen ik dit eens argeloos op mijn werk zei, klonk deze uitdrukking mij volkomen vertrouwd in de oren. Tot ik niet-begrijpend werd aangekeken...
- schoonbroer: het is toch logischer om het over je schoonzus en je schoonbroer te hebben, dan over je schoonzus en je zwager?

2 opmerkingen:

Sander Lelieveld zei

Lucienne,

grappig dat je aanhaalt dat je zelf niet altijd standaard Nederlands zou schrijven of spreken. Bracht mij op de vraag of Vlaams nu Nederlands is of niet.

Wat is de status eigenlijk van de Vlaamse taal? Mag je als Nederlander die taal niet gebruiken in ons land? Men zal je nogal eens niet goed begrijpen of meewarig aankijken, maar het is en blijft toch "gewoon" Nederlands?

Als ik onze open internet-encyclopdie er op nasla (http://nl.wikipedia.org/wiki/Vlaams) dan zie ik dat het Vlaams niet echt bestaat. Het is een verzameling dialecten die ook nog eens niet gestandaardiseerd zijn.

Wel kun je er natuurlijk een grote lijn in ontdekken, maar ik vraag me nu opeens af of je wel voor alle Vlamingen spreekt, of heeft ieder (persoon dan wel regio) zijn eigen Vlaams? Zullen Limburgers (de Vlaamse) de West-Vlamingen wel verstaan, eigenlijk?

Agh jee, wat een vragen stel ik toch weer.

Nawoordje: Ik vond het grappig dat je schreef over de praline. Wij kennen slechts het woord praliné, wat zoiets is als "zachte vulling met hazelnootsmaak". Ook weer zo leuk, eh, plezant.

Lucienne Heemskerk Teksten & Vertalingen zei
Deze reactie is verwijderd door de auteur.